Trump neye benzeyecekti?

Aralarında bazı eski diplomatların da bulunduğu pek çok Hintlinin Donald Trump’ın yeniden seçilmesini kutlaması şaşırtıcı değil. Sonuçta Trump’ın Hindistan’la, özellikle de Başbakan Narendra Modi ile olan ilişkisi, ilk döneminde birçok ülke ve liderin imrendiği bir konuydu. Şüphesiz bazıları bunların sadece gösteri olduğunu söyleyebilir: mitinglerde “Hey Modi!” olarak göründüklerini hatırlayın. ve “Selamlar, Trump!” Houston ve Ahmedabad’da mı?

Trump’ın Oval Ofis’e dönmesine yalnızca birkaç hafta kalmışken, Hindistan’daki bazı kişiler şimdiden onun yerine Yeni Delhi’nin yeni rakibi Kanada Başbakanı Justin Trudeau’yu koyacağını umuyor. Ne de olsa Trump’ın Trudeau hakkındaki geçmiş yorumları “zayıf”tan “iki yüzlü”ye ve “aşırı solcu deliye” kadar uzanıyor; bu onun komşu ülkesinin lideri hakkındaki görüşüne pek de hafif bir gönderme değil.

Kanadalılar neden endişeli?

Ancak Kanadalılar için Trump’ın ikinci dönemi kutlamadan çok şok yarattı. Başbakan Yardımcısı Chrystia Freeland (aynı zamanda ülkenin maliye bakanı da) Kanada’nın sinirlerini yatıştırmak için seçilmesinin ardından iki basın toplantısı düzenleyerek Kanada’nın “kesinlikle iyi” olacağını söyledi. Ancak pek çok Kanadalı, Trump’ın Beyaz Saray’a dönmesi konusunda hâlâ tedirginlik duyuyor ve bunun da haklı bir nedeni var. Üç ana endişe alanı var: gümrük vergileri, NATO katkıları ve Amerika Birleşik Devletleri-Meksika-Kanada Anlaşması’nın (USMCA) yeniden müzakere edilmesinin yaklaşmakta olması.

İlk olarak Trump, ABD’ye yapılan tüm ithalatlara kapsamlı bir %10 gümrük vergisi uygulayacağının imasını yaptı; bu, ihracatının üçte ikisinden fazlasının ABD’ye yönelik olduğu göz önüne alındığında Kanada’yı sert bir şekilde etkileyecektir. Bir de Trump’ın NATO üyelerinin GSYH’larının yüzde 2’sini savunma sektörüne ayıracağı yönündeki beklentisi var. Kanada şu anda geride kalıyor ve yalnızca %1,23 katkıda bulunuyor; bu, Trump’ın son döneminde yaptığı gibi gerekli katkılarda ısrar etmesi durumunda potansiyel bir anlaşmazlık noktasıdır. Son olarak, Trump’ın bizzat Kanada ve Meksika’yı 2020’de yeniden müzakere etmeye zorladığı USMCA var. Trump, anlaşmanın 2026’da gözden geçirileceğini ima etti. Kanadalılar, gelecek dönem başkanın bu sefer daha sert şartlar dayatabileceğinden endişe ediyor.

Trump Hindistan’ın yanında mı duruyor?

Biden ekibi ve Batı Avrupa’daki meslektaşları, Hindistan’ın Ukrayna savaşı konusunda Rusya’ya karşı çıkmayı reddetmesinden açıkça hayal kırıklığına uğradı. Bunu yüksek sesle söylemediler, ancak yetkilileri Sih ayrılıkçı Hardeep Singh Nigar’ın öldürülmesine karışmakla suçlayarak Hindistan’ı işaret ederek Trudeau’yu perde arkasında sessizce desteklediklerinden şüphelenmemek zor. Gerçek olalım, Trudeau’nun geçen yıl Hindistan’ı hedef almak için Parlamento’da ayağa kalkması Büyük Birader’in onayı olmadan gerçekleşmedi. Üstelik Kanada bu iddiaları ileri sürmeye karar verirse muhtemelen tek başına hareket etmeyecektir. Beş Göz ittifakının iki önemli üyesi olan ABD ve Birleşik Krallık, ittifak dışındaki ülkelerle diplomatik ve güvenlik konularının yönetilmesine sıklıkla yardımcı oldu. Her iki ülkenin de Hindistan’la yakın bağları olduğundan, herhangi bir resmi adım atmadan önce Kanada’nın bu suçlamaların potansiyel gücünü ve etkisini değerlendirmesine yardımcı olabilirler. Ancak Hindistan gibi güçlü bir ülkeyi suçlamak önemli stratejik çıkarları etkileyebilir.

Üstelik Büyük Birader’in potansiyel kışkırtması da Trudeau’nun işine geliyor ve ona Sih seçmen tabanını yatıştırma ve azalan popülaritesini destekleme fırsatı veriyor. Ancak, Amerika Birleşik Devletleri’nin genellikle izlediği bencil stratejiye yalnızca acemi bir diplomatın tam güvenini verebileceğini söyleyebilirim.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller’ın geçen ay yaptığı açık sözlü açıklamayı küçümseyemeyiz: “Kanada meselesine gelince, iddiaların çok ciddi olduğunu ve ciddiye alınması gerektiğini açıkça ifade ettik. Hindistan Hükümeti ile görüşmek istedik. Kanada ile işbirliği içinde “Bu yolu seçmedikleri açık.” Soruşturmada ABD ile iki taraf da olayı abartmak istemiyor.

Şimdi Trump’ın tekrar göreve gelmesiyle birlikte, eğer tutulursa Ukrayna’daki savaşı sona erdirme sözü oyunun kurallarını değiştirecek. Denklemde Ukrayna olmazsa ABD’nin Hindistan’a taraf seçme baskısı boşa gidecek ve Biden’ın “soğuk davranma” taktikleri sorun olmaktan çıkacak. Ancak Trump hepimizin bildiği gibi ne yapacağı belli olmayan bir karakter. Her ne kadar Hindistan’la daha yakın ilişkiler istiyor olsa da “Önce Amerika” gündeminin nasıl tercüme edildiğini biliyoruz: tarifeler, göç kısıtlamaları ve H-1B vizelerindeki sertlik. Ama neyse ki Trump’ın (savaşı sona erdirmek için) Rusya’ya ilişkin tutumu, Çin karşıtı odağı gibi Hindistan’ın tutumuyla da örtüşüyor. Trudeau’dan Al-Najjar davasında delil sunması ya da saldırıyı durdurması istenebilir. kim bilir.

Ancak ABD-Kanada tahvillerini hafife almamalıyız

Ancak Amerika ile Kanada arasındaki köklü ilişkiyi asla küçümsememeliyiz çünkü bu ilişki başlı başına bir kategoriye giriyor. Elbette Trump ve Trudeau kamuoyu önünde çatıştı ancak Trudeau şaşıracak biri değil. Perşembe günü yetkililerinin Trump’ın kampanya ekibiyle aylardır sessizce konuştuğunu ve olası bir geri dönüş için hazırlık yaptığını açıkladı. Trudeau, bir dakika bile kaybetmeden, Trump 2.0’ın onlara yöneltebileceği her türlü sorunla ilgilenmek üzere Başbakan Yardımcısı Chrystia Freeland liderliğindeki ABD-Kanada ilişkileriyle ilgili bir kabine komitesi oluşturdu. Zaferinden sonra Trump’ı ilk arayanlar arasındaydı ve konu Amerika Birleşik Devletleri olduğunda Trudeau’nun tamamen pragmatizmden, hatta söylemeye cüret ederek, hatta itaatten ibaret olduğunu açıkladı. Ofisi bunu çok iyi ifade etti: “Başkan Donald Trump’ın ikinci döneme seçilmesinin ardından Kabine Komitesi, Kanada ile ABD arasındaki kritik konulara odaklanacak.”

Amerika Birleşik Devletleri ile Kanada arasındaki ilişki dünyadaki hiçbir şeye benzemiyor. Oval Ofis’te kim oturursa otursun, iki ülke komşudan çok kardeş gibidir. Her ikisi de oldukça müreffeh ülkeler: Kanada’nın kişi başına düşen geliri 58.000 dolardan fazla, Amerika’nınki ise 81.000 dolardan fazla. Savunma, sınır güvenliği ve kolluk kuvvetleri alanlarında birbirlerine destek oldular. Örtüşme, kültür ve spordan eğlence ve ortak geleneklere kadar her yerdedir. Birbirleriyle Hindistan’la olduğundan daha fazla ortak noktaya sahipler.

Şunu düşünün: 2023’te Amerika Birleşik Devletleri ile Kanada arasındaki ticaret 1 trilyon doların üzerine çıkacak ve her gün 2,8 milyar dolar sınırlarından geçecek. Kanada her yıl mal ve hizmetlerinin %78’ini Amerika Birleşik Devletleri’ne gönderiyor ve her gün 400.000’den fazla insan ortak 5.525 millik sınırlarını geçiyor.

Kanada’nın kendi tarafında beş gözü var

Kanada’nın NATO üyesi olduğunu ve grup ülkelerinin oldukça birlik içinde olduğunu ve genellikle herhangi bir üçüncü tarafa karşı birbirlerine destek verdiklerini unutmayalım. Bir de Beş Göz Vakfı bünyesinde İstihbarat Paylaşım Derneği var. Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda’yı içeren devasa bir ağ olan Beş Göz İttifakı, onlarca yıldır küresel istihbarat operasyonlarının ön saflarında yer alıyor. İttifak, üyeleri arasında istihbarat toplamayı ve paylaşmayı kolaylaştırmak ve kritik güvenlik bilgilerinin neredeyse kesintisiz akışını sağlamak için oluşturuldu. Kanada’nın Hintli yetkililere yönelik son iddiaları ışığında, koalisyonun Kanadalı istihbarat yetkilileriyle bilgi paylaşımında kritik bir rol oynaması gerekirdi.

Ayrıca Beş Göz’ün çekirdek üyesi olan Kanada, çoğu ülkenin yalnızca arzulayabileceği bilgi ve içgörülere erişime sahiptir. Kanada, Hintli yetkilileri Najjar suikastıyla ilişkilendiren istihbarata sahip olduğuna inanırsa, muhtemelen Beş Göz ağı içindeki bilgi paylaşım protokollerinden yararlanacaktır. Özellikle Kanada, Five Eyes’ın sinyal istihbaratını (SIGINT) ve diğer gizli bilgileri aktarma konusundaki yeteneklerinden yararlanabilir ve herhangi bir somut kanıtın mevcut olması durumunda Hindistan’a karşı daha güçlü bir dava oluşturmasına olanak tanıyabilir.

Bırakın Kanadalı seçmenler karar versin

Her halükarda Hindistan, Kanada’da bir yıldan az bir süre kalan bir sonraki genel seçime kadar bekleme oyunu oynamak zorunda kalabilir. Trudeau’nun 2015’te göreve gelmesinden bu yana iktidardaki kontrolü bugün her zamankinden daha sallantılı görünüyor. Eğer o resmin dışında kalırsa, yeni hükümetin Hindistan’a yönelik tutumu soğuk ikili ilişkilere yeni bir soluk getirebilir.

(Syed Zubair Ahmed, Batı medyasında otuz yıllık deneyime sahip, Londra’da yaşayan kıdemli bir Hintli gazetecidir)

Yasal Uyarı: Bunlar yazarın kişisel görüşleridir