Rapor: En savunmasız 10 ülke iklim finansmanından 1 dolardan az aldı: Rapor

Bakü:

Dünya liderleri 2024 BM İklim Konferansı (COP29) için Azerbaycan’da bir araya gelirken, uluslararası bir kalkınma ajansının Perşembe günü yayınladığı yeni bir raporda, iklime karşı savunmasız 10 ülkede yaşayan insanların iklim finansmanından yılda 1 dolardan az aldıkları belirtildi.

Dünya liderlerinin, yetersiz ve kalitesiz kamu finansmanını özel katkılarla dengelemeye çalışarak “gölgeleri kovalamayı” bırakmaları gerektiği konusunda uyardı. Düşük gelirli ülkelerde iklim eylemini hızlandırmak için finansmanı harekete geçirme çerçevesi olan yeni Kolektif Niceliksel Hedef (NCQG), COP29’a “finansal COP” unvanını vererek dünya liderleri arasındaki tartışmalara yön verecek.

Dünya liderlerinin, 2009’da Kopenhag’da kararlaştırılan, yıllık 100 milyar dolarlık önceki hedefi 2020’ye kadar değiştirmeleri bekleniyor; bu, gelişmiş ülkelerin hibeler yerine krediler şeklinde ancak geç ulaşabildiği bir hedef.

Christian Aid, “güven ve güvenilirliği yeniden inşa etmek” için yeni bir yaklaşıma ihtiyaç olduğunu söylüyor.

Yardım kuruluşunun ‘Paramızı ağzımıza koymak: neden kamu iklim finansmanına ihtiyacımız var’ başlıklı yeni raporu, yeni finansman hedefine özel finansman yoluyla etkili bir şekilde ulaşılacağı varsayımının kanıtlarla tutarsız olduğu sonucuna varıyor.

Rapora göre ülkeler arasında umulandan veya beklenenden çok daha az özel iklim finansmanı akışı gerçekleşti.

Verilerin mevcut olduğu son yıl olan 2022’de toplam iklim finansmanının (uluslararası ve yerel) yüzde üçten azı düşük gelirli ülkelere gitti.

Veriler ayrıca 2000 ile 2019 yılları arasında iklim değişikliğinden en çok etkilenen 10 ülkenin, küresel nüfusun %9’unu temsil etmelerine rağmen yalnızca 23 milyar dolar aldığını, bu da toplam iklim finansmanının %2’sinden azını aldığını gösteriyor.

Şu anda iklim değişikliğine karşı savunmasız olan bu ülkelerde yaşayan 750 milyon insan, zengin ülkelerden yılda ortalama 1 dolardan daha az bir gelir elde edecekti.

Christian Aid, daha zengin ülkeleri, başta fosil yakıt şirketleri olmak üzere büyük kirleticilere yönelik artan uluslararası vergiler yoluyla, gelişmekte olan ülkelere hibe bazlı kamu iklim finansmanından paylarına düşen adil payı ödemeye çağırıyor.

Christian Aid’in küresel savunuculuk başkanı Mariana Pauly, “İklim krizi, dünyanın en yoksul ve en savunmasız topluluklarını orantısız bir şekilde etkiliyor” dedi ve şöyle devam etti: “Bu topluluklar, iklimle ilgili felaketlerin yükünü taşıyorlar. En azından uyum sağlama kapasitesi zayıf.”

“Eğer COP29, ‘finansal COP’ unvanını hak edecekse, dünya liderleri, yetersiz ve kalitesiz kamu finansmanını özel katkılarla dengelemeye çalışarak gölgeleri kovalamayı bırakmalıdır. Geçmişteki başarısızlıklara devam edemeyiz; yapmalıyız. Güveni ve güvenilirliği yeniden inşa edin.

“Kanıtlar açık: Kâra dayalı özel finansman, yoksul ve iklime karşı savunmasız topluluklara ulaşmıyor. Fosil yakıt sübvansiyonlarına harcanan 270 milyar dolar göz önüne alındığında, özel finansmanın yalnızca yüzde 0,5’i okyanusta bir damla. Uyum için harcanan paranın yedi katı, bu acımasız bir şaka.

“İklim finansmanının gerekli ölçeğini karşılamak ve borç krizinin daha da kötüleşmesini önlemek için, hibeler aracılığıyla daha fazla kamu finansmanına ihtiyacımız var. Bu nedenle Christian Aid, büyük kirleticilere, özellikle de fosil yakıt şirketlerine yönelik daha fazla artan oranlı vergiler talep ediyor. Bu başarılabilir ancak siyasi irade gerektiriyor. .

Belize’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Janine Felson, “İklim adaletsizliği çok açık” diye ekledi. Belize ve diğer savunmasız ülkeler, krize çok az katkıda bulunmalarına rağmen, sınırlı destekle önemli iklim etkileriyle karşı karşıya kalıyor. Maliyeti kim karşılamalı? Hem kanun hem de etik, mağdurların değil, kirletenlerin ödeme yapmasını gerektirir. Ancak Belize’nin deneyimi, iklim değişikliği karşısında risk altındaki ülkelerin maliyetleri üstlenmek zorunda kaldığını gösteriyor. Bakü’de yapılacak zirvede liderlerin bu adaletsizliği gidermesi gerekiyor.