Güney Kore cumhurbaşkanı özür diledi ancak sıkıyönetim başarısızlığı nedeniyle istifa etmedi

Seul:

Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk-yeol özür diledi ancak Cumartesi günü sıkıyönetim ilanı üzerine istifa etmeyi bıraktı, saatler sonra görevden alınmasına yönelik bir oylama ve Seul sokaklarında kitlesel protestolar planlandı.

Yoon, Salı gecesi kırk yılı aşkın süredir ilk kez sıkıyönetim uygulayarak ve Parlamento’ya asker ve helikopter konuşlandırarak ülkeyi ve uluslararası toplumu şaşırttı.

Ancak milletvekilleri kararnameyi reddetmek için oy kullanabildiler ve Yoon, sözde istikrarlı bir demokrasi için alışılmadık derecede dramatik bir gecede Çarşamba gününün erken saatlerinde kararı iptal etmeye zorlandı.

Ülkenin siyasi kaosa sürüklenmesinden bu yana ilk kez halkın önüne çıktığı televizyon konuşmasında, “Sıkıyönetim ilanı, başkan olarak benim çaresizliğimden kaynaklandı” dedi.

“Ancak bu süreçte kamuoyunda endişe ve rahatsızlık yarattım. Büyük üzüntü yaşayan vatandaşlardan canı gönülden özür diliyorum.”

Muhalefet ve partisinin üst düzey üyeleri onu istifaya çağırdı ve muhalefet lideri Lee Jae-myung, AFP’ye önergenin kabul edilip edilemeyeceğinin net olmadığını söylemesine rağmen Parlamentonun onun görevden alınmasına ilişkin Cumartesi günü ilerleyen saatlerde oylama yapması planlanıyor.

Polis, oylamadan önce on binlerce Leon karşıtı protestocunun sokaklara çıkmasını beklediklerini ve organizatörlerin ise 200.000 kişinin katılmasını umduklarını söyledi.

Yoon, kısa konuşmasında istifa teklifinde bulunmadı ve yalnızca “benim görev sürem de dahil olmak üzere siyasi durumu istikrara kavuşturmak için önlemler alma konusunda partiye güveneceğini” söyledi.

Halkın Gücü Partisi, Cuma günü geç saatlerde parti başkanı Han Dong-hoon’un Yoon’un gitmesi gerektiğini, aksi takdirde Seul’ün daha fazla siyasi kaos riskiyle karşı karşıya kalacağını söylemesine rağmen görevden alınmayı engelleyecekleri yönündeki resmi çizgiye sadık kalmasıyla bu konuda bölünmüş durumda.

Han Dong-hoon Cumartesi günü erken saatlerde gazetecilere verdiği demeçte, “Başkanın görevlerini normal şekilde yerine getirmesi (mevcut) koşullar altında imkansızdır ve başkanın erken istifası kaçınılmazdır.” dedi.

Muhalefet bloğu 300 sandalyeli parlamentoda 192 sandalyeye sahipken, Yoon’un Pakistan Halk Partisi 108 sandalyeye sahip.

Tasarıyı geçirmek için gereken üçte ikilik çoğunluğu elde etmek için iktidar partisinin yalnızca sekiz üyesinin iltica etmesi gerekiyor.

Başarılı bir oylama, Anayasa Mahkemesi’nin kararına kadar Yoon’un görevden alınmasına neden olacak.

Polis, Yoon ve diğerlerini isyan iddiasıyla soruşturmaya başladı. Yoon konuşmasında, “Sıkıyönetim ilanıyla ilgili hukuki ve siyasi sorumluluk meselesinden kaçmayacağım” dedi.

Muhalefet lideri Lee, Yoon’un istifası yönündeki yaygın halk talebi dikkate alındığında konuşmasının “son derece hayal kırıklığı yarattığını” söyledi.

Konuşmasının “yalnızca vatandaşların ihanet ve öfke duygularını daha da artırdığını” sözlerine ekledi ve mevcut siyasi kaosun tek çözümünün “başkanın derhal istifa etmesi veya görevden alınması yoluyla erken ayrılması” olduğunu ekledi.

Cuma günü yayınlanan bir kamuoyu yoklaması, 63 yaşındaki cumhurbaşkanına verilen desteğin yüzde 13 gibi rekor bir seviyeye ulaştığını gösterdi.

Cuma gecesi, en az 15.000 Leon karşıtı protestocu soğuk havaya göğüs gererek Ulusal Meclis’in bulunduğu Seul’ün Yeouido bölgesinde toplandı.

Bazıları dondurucu sıcaklıklara rağmen gece boyunca kamp kurarken, muhalefet milletvekilleri Yoon’un görevde kalmak için bazı umutsuz önlemler alacağından korkarak parlamentoda kaldı.

“Devlet karşıtı unsurlar”

Salı günü geç saatlerde ulusa hitaben yaptığı konuşmada Yoon, sıkıyönetim yasasının “liberal Güney Kore’yi Kuzey Kore’deki komünist güçlerin oluşturduğu tehditlerden koruyacağını ve insanların özgürlüğünü ve mutluluğunu çalan devlet karşıtı unsurları ortadan kaldıracağını” söyledi.

Güvenlik güçleri Millet Meclisi binasını kapattı, helikopterler çatıya indi ve yaklaşık 300 asker binayı kapatmaya çalıştı.

Ancak parlamento personeli askerlerin kanepeleri ve yangın söndürücüleriyle önünü kestiğinde, yeterli sayıda milletvekili içeri girdi – çoğu içeri girmek için duvarlara tırmandı – ve Yoon’un hamlesine karşı oy kullandı.

Her iki partiden milletvekilleri, askerlere önemli politikacıları tutuklama emri verildiğini ve bir özel kuvvetler komutanı da bu hafta kendilerine milletvekillerini parlamentodan “çekmelerinin” söylendiğini söyledi.

Ancak uzmanlar ve milletvekilleri, seçkin Özel Kuvvetler askerlerinin, ulusal güvenlik olayından ziyade siyasi bir olaya karıştıklarını keşfettikten sonra emirleri yerine getirmekte yavaş davranmış olabileceklerini öne sürüyorlar.

Bu olay, Güney Kore’nin otoriter geçmişine dair acı dolu anıları hatırlattı ve müttefiklerini şok etti ve ABD yönetimi bunu ancak televizyonda keşfetti.

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken Cuma günü Koreli mevkidaşı Cho Tae-yeol’a “demokratik sürecin galip gelmesini beklediğini” söyledi.

(Bu hikaye NDTV personeli tarafından düzenlenmemiştir ve ortak yayından otomatik olarak oluşturulmuştur.)