Fransa, İsrail Başbakanı Netanyahu’nun Uluslararası Mahkeme’nin çıkardığı tutuklama emirlerinden muaf olduğunu söyledi

Paris:

Fransa Dışişleri Bakanlığı Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Uluslararası Ceza Mahkemesi önündeki kovuşturmaya karşı dokunulmazlık hükümlerinin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu için de geçerli olduğunu söyledi.

İsrail liderinin, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne taraf olmayan ülkeler için geçerli olan dokunulmazlık kuralları kapsamında olduğunu söyledi. İsrail Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin üyesi değil.

Fransa’dan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Bir devlet, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne taraf olmayan devletlere tanınan dokunulmazlıklar konusunda uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine aykırı bir şekilde hareket etmeye zorlanamaz.”

“Bu tür dokunulmazlıklar Başbakan Netanyahu ve diğer ilgili bakanlar için geçerlidir ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin bizden onları tutuklayıp iade etmemizi talep etmesi halinde dikkate alınmalıdır.”

Çarşamba günü erken saatlerde Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Fransa’nın bazı liderlerin Uluslararası Ceza Mahkemesi önünde yargı dokunulmazlığından yararlanabileceğini düşündüğünü söyledi.

Jean-Noel Barrot, France Info radyosuna verdiği röportajda, Netanyahu’nun Fransa topraklarına ayak basması halinde Fransa’nın tutuklanıp tutuklanmayacağına ilişkin soruya net bir yanıt vermedi.

Fransa’nın “uluslararası adalete son derece bağlı olduğunu ve Uluslararası Ceza Mahkemesi ile işbirliği yapma taahhütleri temelinde uluslararası hukuku uygulayacağını” söyledi.

Ancak mahkemenin tüzüğünde “bazı liderlerin dokunulmazlık konularını ele aldığını” da sözlerine ekledi.

Şöyle ekledi: “Sonuçta karar yargı makamlarına aittir.”

Bu ay Uluslararası Ceza Mahkemesi Netanyahu, eski İsrail Savunma Bakanı Yoav Galant ve Hamas askeri lideri Muhammed Deif hakkında tutuklama emri çıkardı. Netanyahu bu hamleyi eleştirdi.

Avrupa Birliği dış politika sorumlusu Josep Borrell, tutuklama emirlerinin “bağlayıcı” olduğunu ve uygulanması gerektiğini söyledi.

Ancak bazı Avrupa ülkelerinden farklı olarak Fransa şu ana kadar tutuklama emirleri konusunda daha temkinli bir tutum sergiledi.

Barrow’un yorumları, ilk kez üst düzey bir Fransız yetkilinin potansiyel dokunulmazlığı öne sürmesiydi.

– ‘Son derece sorunlu’ –
Doğrulanmamış basında çıkan haberlerde, Netanyahu’nun Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı telefon görüşmeleri sırasında konuyu öfkeyle gündeme getirdiği ve Paris’e kararı uygulamaması yönünde çağrıda bulunduğu belirtildi.

Fransa, Orta Doğu’daki çatışmaları sona erdirme çabalarında aktif rol oynadı ve ABD ile birlikte İsrail ile Lübnan arasında Çarşamba günü yürürlüğe giren ateşkesin sağlanmasına aracılık etti.

Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin temeli olan Roma Tüzüğü’nün 27. maddesi, dokunulmazlığın “mahkemenin böyle bir kişi üzerinde yargı yetkisini kullanmasına engel olmadığını” belirtmektedir.

Ancak 98. Madde, bir devletin “herhangi bir kişinin diplomatik dokunulmazlığına ilişkin uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine aykırı bir şekilde hareket edemeyeceğini” belirtiyor.

Fransa’nın Netanyahu’nun olası dokunulmazlığı konusundaki tutumu Çarşamba günü yurt içinde ve yurt dışında bazı sert tepkilere yol açtı.

Uluslararası Af Örgütü, Fransa’nın tutumunu “son derece sorunlu” olarak nitelendirerek, bunun hükümetin Uluslararası Ceza Mahkemesi üyesi olarak yükümlülükleriyle çeliştiğini söyledi.

Uluslararası Af Örgütü Fransa Başkanı Anne Savinel Barras, “UCM sanıklarının dokunulmazlıktan yararlanabileceği sonucuna varmak yerine, Fransa, Roma Statüsü uyarınca tutuklama emirlerini uygulamaya yönelik kategorik yasal görevi kabul ettiğini açıkça teyit etmelidir” dedi.

Fransız Yeşiller Partisi başkanı Marine Tondele, hükümetin tutumunu “utanç verici” olarak nitelendirdi ve bunun Fransız ve İsrailli liderler arasındaki anlaşmanın sonucu olabileceğini söyledi.

Kanalda şunları söyledi

Şöyle dedi: “Fransa, Binyamin Netanyahu’nun kendisini uluslararası adalete atama talebini karşılamak için bir kez daha geri adım atıyor.”

Barrow ise ateşkesi övdü, bunu Fransa için büyük bir başarı olarak nitelendirdi ve bunun Lübnan’da yıllar süren krizden sonra “reform”a yol açacağı yönündeki umudunu dile getirdi.

Ateşkes, “İsrail ordusunun Güney Lübnan’dan çekilmesini… ve bunun yerine Lübnan Silahlı Kuvvetlerinin yoğun bir şekilde konuşlandırılmasını” öngörüyor.

Barrow, “Bu bağlamda Fransa üzerine düşen rolü tam olarak oynayacaktır” dedi.

(Başlık dışında bu hikaye NDTV personeli tarafından düzenlenmemiştir ve ortak bir yayından yayınlanmıştır.)