Brezilya Yüksek Mahkemesinin baş yargıcı Luis Roberto Barroso, Yüksek Mahkemenin genişletilmiş yetkisini savunuyor

Başkanları hapse attı. Elon Musk’u yendi ve kazandı. Dünyanın en güçlü çevrimiçi polislerinden biri haline geldi. Görünüşe göre Brezilya’nın bir sonraki eski başkanı Jair Bolsonaro’yu kelepçelemeye hazırlanıyor.

Brezilya Yüksek Mahkemesi kısmen kendisine bu yetkiyi verdiği için Brezilya’daki en güçlü kurum ve dünyadaki en güçlü yüksek mahkemelerden biri haline gelmiş olabilir.

Mahkeme yıllardır Bay Bolsonaro ve destekçilerine yönelik geniş kapsamlı cezai soruşturmaları yönetti. Sonuç olarak, Brezilya solundaki birçok kişi mahkemenin darbe girişimi karşısında ülke demokrasisini kurtarmaya yardımcı olduğuna inanırken, sağdakiler artık mahkemenin kendisinin demokratik bir tehdit oluşturduğuna inanıyor.

New York Times Çarşamba günü yayınlanan bir makalede mahkemenin yetkilerinin genişletilmesini araştırdı. Mahkeme başkanı Luis Roberto Barroso (66 yaşında), Harvard ve Yale üniversitelerinde eğitim görmüş eski bir savcıdır. Bir röportajda mahkemenin tutanaklarını savundu ve bunların küresel aşırı sağ hareketle mücadele için bir model olabileceğini söyledi.

Bu röportaj netlik sağlamak amacıyla düzenlendi.

Brezilya Yüksek Mahkemesi neden dünyadaki birçok yüksek mahkemeden daha proaktif bir duruş sergiledi?

Demokrasiyi güçlü bir şekilde savunuyoruz. Küresel, radikal ve aşırı sağcı olduğunu düşündüğüm, kurumlara saldıran, yanlış bilgi ve dezenformasyon yayan ve halen soruşturulmakta olan bir darbe girişiminde bulunmuş olabilecek bir hareket karşısında bu rolü oynuyoruz.

Ancak bazı açılardan mahkemenin bu tehdide tepkisi de aşırı oldu. İnsanları suçlamadan hapse attı, mahkemeyi eleştirenlerin evlerine baskın düzenledi, yüzlerce insanı sosyal medyada susturdu. Demokrasiyi kurtarmak için demokratik normları feda eder miydiniz?

Bağlamı gözden kaçırmamak çok önemlidir. Mahkemeyi korkutmak için burada, Yargıtay’ın önünde tanklar gezdirdik. Eski başkandan, camların kırılması için uçakların Yargıtay üzerinde alçaktan uçurulması yönünde bir talep aldık. Brezilya’nın Bağımsızlık Günü’nde Yargıtay bakanlarına bizzat saldıran ve mahkeme kararlarına uymamakla tehdit eden bir başkanla karşı karşıya kaldık.

Cumhurbaşkanlığı seçiminin hemen ardından kışlaların önünde darbe talebiyle binlerce insandan oluşan kamplar oluştu. Kongre, Başkanlık Sarayı ve Yüksek Mahkeme işgal edildi.

Bu nedenle faaliyet gösterdiğimiz ortamı ve yüzleşmek zorunda olduğumuz güç türlerini hesaba katmak gerekir. Eski cumhurbaşkanının oyların yüzde 49’unu alarak Yargıtay’ı ana hedef haline getirdiğini hatırlayalım. Bu nedenle nüfusun bir kısmının kırgın olmasa da olumsuz bir bakış açısına sahip olması şaşırtıcı değil.

Ancak seçimin üzerinden iki yıl geçti ve mahkeme genişletilmiş yetkisini korudu. Birkaç üst düzey hükümet yetkilisi bana bu soruşturmaların henüz bitmediğinden endişe duyduklarını söyledi. Ne zaman yapacaklar?

Yakında düşünüyorum. Araştırılması gereken hemen hemen her şey araştırıldı. Şikayette bulunmak Başsavcılığın görevidir.

Bir son tarih vermek istemiyorum ama bu yılın sonunda, gelecek yılın başında bunun bitebileceğini düşünmek mantıksız değil.

Mahkemenin en kutuplaştırıcı stratejilerinden biri, Mahkemenin demokrasiye tehdit olarak gördüğü kişileri sosyal medyada sansürlemektir. Brezilya’da pek çok kişi insanları susturmayı başlı başına demokratik bir tehdit olarak görüyor. Sizin bakış açınız nedir?

Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Birinci Değişiklik fikri dünyanın herhangi bir yerinden farklıdır. Dünya, Birinci Değişiklik hoşgörüsüyle nefret söylemini ve şiddete teşviki kabul etmiyor.

Amerika Birleşik Devletleri’nin hatalı ve dünyanın geri kalanının haklı olduğunu söylemiyorum. Ancak ülkelerin koşulları farklıdır. Brezilya gibi genç bir demokrasinin kendisini gerçek risklerden koruması gerekiyor.

Muhafazakarlık meşru bir siyasi tercihtir. Farklı bakış açılarına sahip olmak arzu edilir. Aşırıcılıktan bahsediyorum. Hoşgörüsüzlük, sözlü saldırganlık, nefret söylemi ve fiziksel şiddet. Bu kabul edilemez.

Bu tartışma, mahkemenin Elon Musk ile anlaşmazlığa düşmesine ve X’in Brezilya genelinde yasaklanmasına yol açtı. Bu neden gerekliydi?

X’in hikayesi çok basit ve ifade özgürlüğüyle hiçbir ilgisi yok. Hukukun üstünlüğüyle ilgilidir. Brezilya yasaları, Brezilya’da faaliyet gösteren yabancı şirketlerin Brezilya’da temsilcilerinin bulunması gerektiğini şart koşuyor. X ne yaptı? temsilcilerini geri çekti. Bu nedenle yasa dışı bir eylem gerçekleştirdi ve bu nedenle Brezilya’da çalışamadı.

Yüksek Mahkeme’nin genişletilmiş rolüne ilişkin bir diğer şikayet ise, mahkemenin hata yapması durumunda temyize yer olmamasıdır. Sorumluluk nerede?

Bakın bu bütün demokrasilerde var olan bir durum. Birisinin nihai kararı verme hakkı olmalı. Hesap verebilirlik, kararlarınızın rasyonelliğinden ve çözümlerin anayasaya uygun olduğunu kanıtlama ve sonuçta bizim rolümüz olan adaleti sağlama yeteneğinizden kaynaklanır.

Dolayısıyla başka bir kuruma karşı sorumlu tutulmuyorsunuz; Aksine tüm toplum içindir. Mahkemenin meşruiyeti, insanların neyi, neden yaptığını anlamalarına bağlıdır.

Brezilya tarihinin en uzun demokrasi dönemini yaşıyoruz. Bana göre bu, dünyanın diğer yerlerinde demokrasinin çöküşüne yol açan son fırtınaları atlatan bir demokrasidir. Burada Yargıtay buna izin vermedi.