Bir zamanlar hayat dolu olan Beyrut şimdi harabeye döndü

Sadece bir ay önce Beyrut’un güneyindeki işlek caddeler trafikle tıkanmıştı, aileler ortalıkta dolaşıyor ve kafelerde gençler vardı; ancak şimdi Hizbullah’ın terk edilmiş kalesinde sessizlik hüküm sürüyor ve yalnızca İsrail bombalarının sesiyle kesiliyor.

Neredeyse bir yıl süren düşük yoğunluklu sınır ötesi temasların ardından Eylül ayının sonundan bu yana artan İsrail saldırıları, Lübnan başkentinin bir zamanlar yoğun nüfuslu olan güney banliyölerinin çoğunu moloz yığınına çevirdi ve sakinlerinin çoğunun kaçmasına neden oldu.

Yıkılan binalardan yayılan çürümüş et kokusuna göğüs geren birkaç genç, siyah sivil kıyafetler giyerek ve ara sıra motosikletleriyle harabelerin etrafında gezinerek nöbet tutuyordu.

Garip aracı ve yaya olarak gelen, güvenli bir yere dönmeden önce aceleyle dairelerini kontrol eden veya bazı eşyalarını toplayan bir avuç yerinden edilmiş sakini fark ediyorlar.

Daha fazla kıyafet almak için evine kısa bir ziyarette bulunan 32 yaşındaki Muhammed, “Adamlar benden fazla kalmamamı istedi çünkü dronlar sürekli üzerimizde uçuyor ve her an saldırabilirler” dedi.

Sadece güvenlik nedeniyle ilk adını veren, Lübnan’daki yoğun İsrail hava kampanyasından günler sonra ilk kez 27 Eylül’de ayrıldığını söyledi.

O gün, İsrail’in büyük baskınları, Hizbullah’ın ele geçirilmesi zor lideri Hasan Nasrallah’ı, İran destekli grubun Beyrut’un güneyindeki kalesinin kalbinde öldürdü; çok sayıda konut yıkıldı ve daha fazla şiddet korkusu yayıldı.

Muhammed, “Aceleyle ayrıldık ve evimizi bir daha göremeyeceğimizi düşündük” dedi ve komşularının da kaçtığını ekledi.

Bina hala ayaktaydı ancak diğer birçok bina hasar gördü veya yıkıldı.

Altyapıya yönelik saldırılar

Yırtılmış asfalt ve patlayan boruların kanalizasyon ve musluk suyunu sızdırdığı yakındaki binalarda çatlaklar ortaya çıktı.

Beş yıl süren ekonomik krizin ardından uzun süre günlük elektrik kesintilerini telafi eden jeneratörler de çöktü.

Beyrut Şehir Laboratuvarı’ndan Mona Fawaz, AFP’ye verdiği demeçte, bir aydan kısa bir süre boyunca “Beyrut ve banliyölerinde yaklaşık 320 binanın yıkıldığını” söyledi.

“Kentsel imha” ve çatışma halindeki şehirlerin yok edilmesi vakalarını kaydeden ve şu anda Lübnan ve Gazze Şeridi’ne odaklanan Fawaz, yıkımın İsrail’in 2006’da Hizbullah’la yaptığı son savaşın neden olduğu hasarı aştığını söyledi.

İsrail’i, Hizbullah’la hiçbir bağlantısı olmayan kritik altyapılar da dahil olmak üzere “hayatın devam etmesine izin veren şeyleri kasıtlı olarak hedef almakla” suçladı.

Hizbullah, 2006 savaşından önce Beyrut’un güneyini mevcut kentsel planlara göre tamamen yeniden inşa etmişti ve bu da yaklaşık 100.000 kişinin bölgeden ayrılmasına yol açmıştı.

Fawaz, 33 gün süren savaş sırasında yaklaşık 20 kilometrekarelik (sekiz mil kare) bir alanda “çalışmaların 1.332 çok katlı konut binasının ağır hasar gördüğünü, bunlardan 281 binanın tamamen yıkıldığını gösterdiğini” ekledi.

2006 yılında zarar görmeyen Burj el-Barajneh mahallesi bu kez bombalamalardan büyük zarar gördü.

Çocukluk anıları

Beyrut’un güneyindeki aileler bir kez daha yurt içinde veya yurt dışında başka yerlere sığınmak zorunda kalıyor.

Birçoğu kiralık apartmanlarda ya da akrabalarının yanında yaşarken, diğerleri sığınma evine dönüştürülen okullarda tıkış tıkış yaşıyor.

37 yaşındaki Hasan, Beyrut’un güneyindeki Mareija bölgesinde büyüdü; burada Nasrallah’ın muhtemel halefi olarak görülen Haşim Safi el Din, İsrail uçakları tarafından hedef alındı.

Kan dökülmesine rağmen Al-Marija’nın kendisine her zaman “arkadaşlarını, çocukluğumuzda oynadığımız oyunları, sabahları taze ekmek kokusunu, komşu sohbetlerini ve Ramazan kutlamalarını” hatırlatacağını söyledi.

Alışveriş yaptığı süpermarket harabeye dönmüş, yakındaki dükkanlar, okullar ve binalar da enkaz altında kalmış durumda.

Sadece adının kullanılmasını isteyen Hasan’a, en sevdiği plak mağazasının artık var olmadığı söylendi.

Savaş hiçbir azalma belirtisi göstermediğinden, daha büyük kayıpların meydana gelmesi kesindir.

Hasan içini çekerek, “2006’da olduğu gibi, dostlarımız arasındaki ölü sayısını öğrenmek için savaştan sonra geri dönmeye korkuyoruz” dedi.

(Başlık dışında bu hikaye NDTV personeli tarafından düzenlenmemiştir ve ortak bir yayından yayınlanmıştır.)