Bir milyon tür yok olma tehlikesiyle karşı karşıya

Callie:

Uzmanların değerlendirmesi net: İnsanlar, Dünya’ya, denizlere ve biz de dahil olmak üzere içinde barındırdıkları tüm canlılara yönelik birincil tehdittir.

Kolombiya’nın Cali kentinde düzenlenen COP16 biyoçeşitlilik zirvesi, doğanın tahribatını 2030 yılına kadar durdurmak ve tersine çevirmek için Kanada’da iki yıl önce üzerinde anlaşmaya varılan 23 hedefe ulaşma yönündeki ilerlemeyi değerlendirmek üzere Pazartesi günü ikinci haftasına giriyor.

Sayılarla bilim:

Okyanusların 2/3’ü bozuldu

Hükümetlerarası Platformun Biyoçeşitlilik Konulu Hükümetlerarası Bilim-Politika Paneline göre, Dünya yüzeyinin dörtte üçü zaten önemli ölçüde değişti ve okyanusların üçte ikisi insanlığın açgözlü tüketimi nedeniyle bozuldu.

Küresel olarak, iç sulak alanların üçte birinden fazlası 1970’den 2015’e kadar azaldı; bu oran, orman kaybı oranının üç katıydı.

IPBES’in son raporuna göre “İnsan faaliyetleri nedeniyle arazi bozulması en az 3,2 milyar insanın refahını baltalıyor”.

Ancak her şeyin kaybolmadığının ve restorasyonun faydalarının maliyetlerden on kat daha fazla olacağının altını çiziyor.

Kunming-Montreal Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi olarak adlandırılan 23 hedeften biri, bozulmuş toprakların, iç suların, deniz ve kıyı ekosistemlerinin yüzde 30’unun 2030 yılına kadar “etkili restorasyon” kapsamına alınmasıdır.

Bir milyon tür tehdit altında

IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesinde değerlendirilen bitki ve hayvanların dörtte birinden fazlası yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.

Hükümetlerarası Platform’a göre yaklaşık bir milyon tür risk altında.

Bitkilerin üremesi için gerekli olan ve insanlığı besleyen mahsullerin dörtte üçü için gerekli olan tozlayıcılar ön plandadır ve hızla ölmektedirler.

Yaklaşık 850 milyon insanın yiyecek ve iş ihtiyacını karşılayan mercan resifleri de bir başka çarpıcı örnek.

Mercan resifleri çok sayıda canlıya beslenme ve üreme alanı sağlayan bu hayvanlar, sanayi öncesi seviyelere göre 2 santigrat derece (3,6 Fahrenheit derece) daha sıcak bir dünyada yok olabilir.

Bu, küresel ısınmaya neden olan sera gazlarının sınırlandırılmasına ilişkin 2015 Paris Anlaşması kapsamında dünyanın aşmamayı amaçladığı ortalama küresel ısınmanın üst sınırıdır.

Mahşerin Beş Atlısı

Birleşmiş Milletler’e göre biyolojik çeşitlilik krizinin beş nedeni var ve bunların hepsi insan yapımı ve “Mahşerin Beş Atlısı” olarak adlandırılıyor.

Bunlar; habitat tahribatı (tarım veya insan altyapısı için), su gibi kaynakların aşırı kullanımı, iklim değişikliği, kirlilik ve istilacı türlerin yayılmasıdır.

Uzmanlar, iklim değişikliğinin 2050 yılına kadar biyolojik çeşitliliğin yok olmasının ana nedeni haline geleceğini söylüyor.

Gayri safi yurtiçi hasılanın yarısı

Dev denetim firması PricewaterhouseCoopers’a göre, dünyanın gayri safi yurt içi hasılasının yarısından fazlası (%55), yani yaklaşık 58 trilyon dolar, “büyük ölçüde veya orta derecede” doğaya ve onun hizmetlerine bağlı.

Tarım, ormancılık, balıkçılık, su ürünleri yetiştiriciliği, yiyecek-içecek sanayi ve inşaat, doğa kaybından en fazla etkilenen sektörler arasında yer alıyor.

Tozlaşma hizmetleri, temiz su ve hastalık kontrolü doğadan elde edilen sayısız diğer faydalardır.

Ekosistem ve Biyoçeşitlilik Ekonomisi (TEEB) adlı bir araştırma projesine liderlik eden Hintli ekonomist Pavan Sukhdev, biyolojik çeşitlilik kaybının yıllık 1,35 trilyon ile 3,1 trilyon euro (1,75 trilyon dolar ile 4 trilyon dolar) arasında bir maliyete yol açtığını tahmin ediyor.

2,6 milyar dolarlık destek

Earthtrack tarafından Eylül ayında yayınlanan bir rapor, endüstrilere verilen çevresel açıdan zararlı sübvansiyonların en az 2,6 trilyon dolar tutarında olduğunu, bunun da küresel GSYİH’nın %2,5’ine denk geldiğini belirtti.

Bu, Kunming-Montreal Çerçevesinin doğanın korunması için 2030 yılına kadar yıllık 200 milyar doları harekete geçirme hedefini çok küçük kılıyor.

Sübvansiyonlardan yararlanan zararlı sektörler arasında balıkçılık, tarım ve fosil yakıt üreticileri yer alıyor.

Biyoçeşitlilik Çerçevesinin bir diğer hedefi, zararlı sübvansiyonları ve vergi avantajlarını 2030 yılına kadar yılda en az 500 milyar dolar azaltmaktır.

(Başlık dışında bu hikaye NDTV personeli tarafından düzenlenmemiştir ve ortak bir yayından yayınlanmıştır.)