Hindistan, bulunması zor karanlık madde arayışı içinde Hanley’deki gökyüzüne uzanıyor

Hanle, Ladakh:

Bu size sürpriz gelebilir ama bugün evrenin tamamının yalnızca yüzde beşini, yani gördüğümüz kısmını biliyoruz ve devasa bir yüzde doksan beşlik kısmı da görülmeyen ve bilinmeyen kısmını biliyoruz. Bu maddenin %24’ü karanlık madde ve %71’i karanlık enerjiden oluşuyor. Bu elementler halen bilinmiyor ve bilim insanları bu büyük gizemi çözmeye çalışıyor.

Hindistan, 2017 yılında Jharkhand’daki Jaduguda’da yaklaşık yarım kilometre yer altında bir laboratuvar kurarak bulunması zor karanlık madde arayışına katıldı. Daha fazla ağırlık eklemek için Hindistan, 2017 yılında Hanle’de dünyanın en yüksek gama ışını teleskopunu kurdu. Deniz seviyesinden yaklaşık 4300 metre yükseklikte.

Atom Enerjisi Komisyonu Başkanı ve Hindistan Nükleer Direktörü Dr AK Mohanty, karanlık enerji ve karanlık madde arayışının hız kesmeden devam ettiğini söylüyor.

Hanley’de başka hiçbir şeye benzemeyen bir teleskop var; yıldızların doğumu ve ölümü gibi en aktif olaylardan bazılarını izlemek için gökyüzünde özel bir robotik göz. Patlayan bu yıldızları incelemek için çok özel aletlere ihtiyaç vardır.

Atom Enerjisi Bakanlığı Büyük Atmosfer Çerenkov Deneyi’ni (MACE) kurdu. Yüksek enerjili astronomiye adanmış gelişmiş bir gama ışını teleskopudur. Mumbai’deki Bhabha Atomik Araştırma Merkezi tarafından yerli olarak geliştirildi ve Hanley’e kuruldu.

MACE (Büyük Atmosfer Çerenkov Deneyi) teleskopu 21 metre çapında, 180 ton ağırlığında ve 356 ayna panelinden oluşuyor. Asya’nın en büyük ve dünyanın en yüksek teleskopudur. Yaklaşık 1.200 kg ağırlığında, yüksek çözünürlüklü bir görüntüleme kamerasıyla donatılmıştır. Hindistan, bu ayın başlarında fırlatılan bu teleskop aracılığıyla evrenin uzak yerlerinden gelen gama ışınlarını incelemeyi hedefliyor.

Teleskop, Electronics Corporation of India Limited (ECIL) ve diğer Hintli endüstri ortaklarının desteğiyle Bhabha Atomik Araştırma Merkezi tarafından inşa edildi. Atom Enerjisi Dairesi’nin platin yıldönümü kutlamaları münasebetiyle 4 Ekim’de açıldı.

Dr. Mohanty, “Galaksilerde karanlık madde varsa, yok edilecek ve bu yok oluş gama ışınları üretecek ve Cherenkov radyasyonu tespit edilecek” diyor.

Çerenkov radyasyonu, yüklü parçacıkların şeffaf bir ortamdan, o ortamdaki ışığın hızından daha büyük bir hızla geçmesiyle ortaya çıkar.

Dr Mohanty, teleskopun kara deliklerin incelenmesine de yardımcı olabileceğini söyledi. “Kara deliklerin yakınında ne olur, eğer iki jet varsa ve yüksek enerjili gama ışınları şeklinde gelen sinyaller varsa, bu dedektör onları tespit edebilecektir” dedi.

NDTV’den Pallava Bagla daha önce Dr. Mohanty’ye Hindistan’ın Jharkhand’daki Jaduguda’daki en derin bilimsel laboratuvarına (yerin 550 metre altında bulunan bir karanlık madde laboratuvarı) giderken eşlik etmişti. Yer altı laboratuvarını Hanley’deki gözlemevine bağlayan Dr. Mohanty, “Bu teleskop aynı zamanda karanlık maddeyi de tespit etmeyi amaçlıyor ancak farklı türden” dedi.

Şu ana kadar evrenin ne kadarını anladığımız sorulduğunda ise şu cevabı verdi: “Evrenin sadece yüzde 4-5’ini anlıyoruz. Gerisi karanlık madde dediğimiz şeydir ve bilinmiyor. Evren hâlâ bir kara kutudur.” biz.” Karanlık madde ve karanlık enerji %95’i oluşturur.

Hindistan’ın bilimsel araştırma tesislerinin diğer ülkelerle karşılaştırıldığında ne durumda olduğu sorulduğunda kıdemli bilim insanı şu yanıtı verdi: “Biz eşit durumdayız. Dünyanın her yerindeki insanlar tesislerimizi kullanıyor.”

Daha önce, MACE teleskopunun açılışını yaparken Dr Mohanty, bunun Hindistan için muazzam bir başarı olduğunu ve onu dünya çapında kozmik ışın araştırmalarında ön sıralara yerleştirdiğini söylemişti. Ayrıca, kozmik ışın araştırması alanında daha sonraki ilerlemelerin yolunu açan Dr. Homi G Bhabha’nın çalışmaları da dahil olmak üzere Hindistan’ın öncü araştırmalarına övgüde bulundu.