Bomba siklonları nedir ve nasıl oluşurlar?

İşte bomba siklonlarının bir açıklaması:

1. Bomba siklonu nedir? Patlayıcı siklon veya bomba siklonu olarak da adlandırılan bomba siklonu, hızla yoğunlaşan bir orta enlem siklonudur. Kasırga, merkezindeki atmosferik basıncın çevre bölgelere göre daha düşük olduğu ve rüzgarların içe doğru döndüğü, düşük basınçlı bir hava durumu sistemidir. Kuzey Yarımküre’de saat yönünün tersine, Güney Yarımküre’de ise saat yönünde döner. Bomba kasırgası rüzgarları kasırga kuvvetine (saatte 119 km) ulaşabilir ve daha güçlü olabilir. Bu fırtınalar genellikle kış aylarında oluşur ve çok miktarda yağmur getirebilir. Madison’daki Wisconsin Üniversitesi’nden meteoroloji profesörü John Martin’e göre, yaklaşık bir haftalık bir ömrü var; bu süre zarfında yaklaşık dört ila beş gün içinde en yüksek yoğunluğa ulaşıyor ve ardından son iki gün içinde dağılıyor.
2. Bomba siklonu nasıl oluşur? Bomba siklonları, jet akımının yüzeyindeki ve seviyesindeki koşullar fırtınanın yoğunlaşması için ideal olduğunda oluşur. Jet akımı, atmosferin üst kısmındaki güçlü rüzgarlardan oluşan dar bir banttır. Bu fırtınaları üretmek için çeşitli atmosferik süreçler bir araya gelir. Martin, hemen hemen tüm bomba siklonlarının, troposferin orta kısmında (Dünya atmosferinin en alçak bölgesi) gezegen yüzeyinden yaklaşık 3-5 mil (5-8 km) yukarıda bir rüzgar rahatsızlığına sahip olduğunu söyledi. Hepsinde olmasa da çoğu patlayıcı dolaşım oluşumu olayında ortak olan bir diğer önemli özellik, sıcak okyanus yüzeyidir. En yoğun bomba kasırgalarının çoğu okyanusların üzerinde oluşur. Yağış çok büyük olabilir. Bu fırtınalarda olduğu gibi su buharı sıvıya ve buza dönüştüğünde, gizli ısı enerjisi adı verilen çok büyük miktarda enerji açığa çıkar. Bu enerjinin bir kısmı fırtınanın şiddetini artırır. Atmosfer basıncı çok düşük olduğundan, bir fırtınadaki basınç farklılıkları çok büyük hale gelebilir ve yıkıcı etkilere sahip olabilecek güçlü rüzgarlar yaratabilir.
3. Ne zaman ve nerede oluşmaları muhtemeldir? Siklojenez çoğunlukla okyanuslarda meydana gelir ve her iki yarımkürede de soğuk mevsimde en yaygın olanıdır – Kuzey Yarımküre’de yaklaşık Kasım’dan Mart’a ve Güney Yarımküre’de yaklaşık Mayıs’tan Ağustos’a kadar, ancak bu fırtınalar bundan daha erken veya daha geç olabilir. Martin, özellikle savunmasız alanların, kıtaların doğu kıyısı boyunca fırtına yolları olarak adlandırılan bölgelerde yer aldığını, çünkü Japonya’nın Kuroshio’su ve Kuzey Amerika’nın Körfez Akıntısı gibi en sıcak okyanus akıntılarının bulunduğu yer olduğunu söyledi. Georgia Üniversitesi’nde atmosfer bilimci ve coğrafya profesörü olan John Knox’a göre bomba kasırgaları çok yıkıcı olabilir ve çoğu okyanuslar üzerinde meydana geldiğinden denizcilik çıkarları için özel bir risk oluşturabilir. Knox, Kuzey Amerika’nın Büyük Göllerinde bazı bomba kasırgalarının meydana geldiğini ve orada da gemi enkazlarına neden olduğunu söyledi.
4. Atmosfer basıncına ne olur? Orta enlemlerde deniz seviyesinde ortalama atmosfer basıncı yaklaşık 1012 milibar veya mb’dir. Kasırgalarda bu oran düzenli olarak 980 mb’a kadar düşüyor. Bomba siklonları ile 950 mb ve altına inebilmekte ve 24 saatte en az 24 mb yoğunlaşma hızına sahip olabilmektedirler.
5. Neden buna kasırga diyemiyoruz? Bomba kasırgaları kasırga kuvvetli rüzgarları serbest bırakabilse ve bazen kasırga özellikleri gösterse de kasırga değildirler. Farklı fiziksel süreçlerden oluşurlar ve kasırgalara benzemezler, aynı zamanda düşük basınçlı sistemlerdir. Knox, bomba kasırgalarının bazen kasırganın merkezindekilere benzeyen “gözler” geliştirdiğini söyledi. Ancak Knox, bomba kasırgasının kökeninin orta enlemlerde olduğunu ve atmosferik cephelerle (sıcaklık gibi farklı özelliklere sahip iki hava kütlesi arasındaki sınırlar) ve güçlü bir jet akışıyla ilişkili olduğunu söyledi. Knox, kasırganın tropik bölgelerden kaynaklandığını ve hava koşulları ya da güçlü jet akıntılarıyla ilişkili olmadığını söyledi.
6. Bomba kasırgaları daha yaygın hale geliyor mu? Uzmanlara göre küresel iklim değişikliği, dünya çapında daha sık ve daha aşırı hava olaylarına neden oluyor. Peki bomba kasırgaları daha mı yaygınlaşıyor, yoksa daha mı yoğun? Martin, durumun böyle olup olmadığı belli değil dedi. Martin, Dünya’nın ısındığı gerçeğinin, bilim adamlarının şu anda anlamaya çalıştığı kasırga dinamikleri üzerinde etkileri olduğunu söyledi. Martin, daha sıcak bir gezegenin havada daha fazla su buharı anlamına geldiğini ve bunun en azından bu fırtınaların daha güçlü olmasını sağlayan gizli ısı kısmını oluşturacağını söyledi. Martin, sıcaklıklardaki artışın tekdüze olmadığını söyledi. Martin, gözlemlerin yüksek enlemlerde daha fazla ısınmaya işaret etmesinden dolayı bunun bomba siklonlarını genel olarak zayıflatabileceğini söyledi.